Đồng hồ Skeleton là gì? 4 bí mật phía sau bộ máy lộ cơ

Chiếc đồng hồ Skeleton đắt nhất thế giới là Patek Philippe Grandmaster Chime Ref. 6300A-010, được bán với giá kỷ lục 31 triệu CHF (khoảng 820 tỷ VNĐ) tại Only Watch 2019. Vậy đồng hồ Skeleton là gì mà lại có giá đắt đỏ đến vậy? Cùng Saga Việt Nam tìm hiểu ngay.

Đồng hồ Skeleton là gì? Cách thức hoạt động

Để trả lời câu hỏi “Đồng hồ Skeleton là gì?”, trước tiên, cùng Saga Việt Nam khám phá ý nghĩa của từ Skeleton. Trong tiếng Anh, Skeleton có nghĩa là khung xương, tượng trưng cho việc lộ rõ kết cấu bên trong.

Đồng hồ skeleton (hay đồng hồ lộ cơ) là loại đồng hồ được thiết kế để hiển thị các bộ phận cơ khí bên trong thông qua việc cắt bỏ (skeletonize) các phần không cần thiết của bộ máy và mặt số, tạo nên vẻ đẹp độc đáo và phức tạp.

“Đồng hồ skeleton không chỉ là một kiểu thiết kế mà còn là một triết lý trong chế tác đồng hồ – nơi nhà sản xuất tự tin phô bày từng chi tiết công nghệ bên trong.” – Philippe Dufour, Master Watchmaker chia sẻ.

Khác với đồng hồ truyền thống, nơi bộ máy cơ khí thường được giấu kín, Skeleton mang đến cho người đeo cơ hội chiêm ngưỡng sự chuyển động sống động của từng bánh răng, lò xo và các cơ cấu cơ khí. Mỗi chuyển động trên đồng hồ Skeleton giống như một bức tranh cơ học tinh xảo, sống động ngay trên cổ tay người sử dụng.

Cách thức hoạt động

Đồng hồ Skeleton hoạt động giống như một chiếc đồng hồ cơ thông thường, với bộ máy cơ học (mechanical movement), có thể là lên dây cót tay (hand-winding) hoặc tự động (automatic).

Tuy nhiên, điểm khác biệt lớn là thiết kế đặc biệt, các cầu nối và đĩa được tối giản hoặc chạm khắc để lộ ra bộ máy bên trong, tạo nên hiệu ứng “lộ xương” độc đáo.

Để hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của bộ máy cơ, bạn có thể tham khảo thêm Cơ chế hoạt động của máy cơ.

Hành trình lịch sử gần 300 năm của biểu tượng Skeleton xa xỉ bậc nhất

Đồng hồ Skeleton không chỉ là sản phẩm của công nghệ hiện đại mà còn mang trong mình một hành trình lịch sử dài hơn ba thế kỷ, gắn liền với những cột mốc quan trọng trong ngành chế tác.

1. Xuất hiện từ thế kỷ 18 – thời kỳ hoàng kim của nghệ thuật chế tác

Vào năm 1760, André-Charles Caron, một thợ đồng hồ tài hoa người Pháp, đã đặt nền móng cho đồng hồ Skeleton. Sau này trở thành thợ đồng hồ hoàng gia cho vua Louis XV, Caron cùng học trò Jean-Antoine Lepine nhận ra rằng việc phô bày các bánh răng và chi tiết cơ khí phức tạp không chỉ làm đồng hồ nhẹ hơn, mà còn tạo nên sức hút khó cưỡng.

Nhà chế tác André-Charles Caron người đặt nền móng cho thiết kế Skeleton

Trong bối cảnh xã hội thế kỷ 18 đầy kín đáo, thiết kế “lộ liễu” này được ví như một vũ điệu nghệ thuật táo bạo, quyến rũ giới quý tộc và nhà sưu tầm, như Culted (*) từng mô tả: “Skeleton là sự phô bày tao nhã, gợi cảm, như một tác phẩm của thần thoại”.

(*) Culted là nền tảng uy tín chuyên cung cấp thông tin về thời trang cao cấp, đồng hồ xa xỉ và thời trang đường phố, kết hợp giữa xu hướng phong cách và bình luận văn hóa.

2. Sự yêu thích của giới thượng lưu và giai đoạn suy thoái

Trong suốt thế kỷ 18 và 19, đồng hồ Skeleton là biểu tượng của sự xa xỉ và địa vị xã hội, được giới thượng lưu châu Âu săn đón cuồng nhiệt.

Theo “The History of Watches” của David Thompson, nhiều mẫu Skeleton được chế tác thủ công theo đơn đặt hàng hoàng gia, điển hình là đồng hồ bỏ túi của Breguet dành cho vua Louis XVI và hoàng hậu Marie Antoinette.

Đồng hồ bỏ túi Marie Antoinette số 1160

Những chi tiết như chạm khắc tinh xảo hay nạm đá quý khiến mỗi chiếc trở thành một tác phẩm nghệ thuật. Tại các hội chợ triển lãm lớn như Great Exhibition 1851 ở London, các mẫu Skeleton của Vacheron Constantin từng khiến cả thế giới ngưỡng mộ.

Tuy nhiên, đến cuối thế kỷ 19, sự phát triển của đồng hồ sản xuất hàng loạt và cuộc khủng hoảng thạch anh vào những năm 1970 đã khiến Skeleton tạm mất đi ánh hào quang. Nhiều người cho rằng thiết kế lộ cơ quá phô trương so với đồng hồ Quartz giá rẻ từ các thương hiệu như Seiko, dẫn đến giai đoạn suy thoái của Skeleton.

3. Sự hồi sinh và vị thế trong thời đại hiện đại

Mọi thứ thay đổi vào cuối thế kỷ 20, khi các thương hiệu Thụy Sỹ như Audemars Piguet, Patek Philippe, và Hublot hồi sinh đồng hồ Skeleton, biến chúng thành biểu tượng của sự tinh xảo và đổi mới.

Theo Hodinkee, Audemars Piguet tiên phong với mẫu Skeleton công nghiệp đầu tiên vào năm 1934, và dòng Royal Oak Openwork ra mắt sau đó đã đưa Skeleton trở lại đỉnh cao. Hublot, với những thiết kế táo bạo như Big Bang Tourbillon Automatic Orange Sapphire, kết hợp vật liệu sapphire và lộ cơ, đã định nghĩa lại Skeleton trong kỷ nguyên hiện đại.

Sự bùng nổ của đồng hồ kỹ thuật số, thay vì dập tắt Skeleton, lại khơi dậy khát khao kết nối với nghệ thuật thủ công. Skeleton trở thành biểu tượng của sự trường tồn, được yêu thích bởi các nhà sưu tầm và ngôi sao như Jay Z hay Post Malone.

Post Malone và Jay Z là hai nghệ sỹ thường xuyên lăng xê các mẫu Skeleton của nhà Richard Mille

Ngày nay, Skeleton không chỉ là đồng hồ, mà là tuyên ngôn về phong cách và đẳng cấp, với các thương hiệu như Cartier và Richard Mille gắn liền với văn hóa thời trang và hip-hop.

So sánh và phân loại 4 dạng thiết kế Skeleton trên thị trường

Bạn có biết không, đằng sau vẻ ngoài cuốn hút của đồng hồ Skeleton là cả một thế giới đa dạng với 4 dạng thiết kế hoàn toàn khác biệt? Mỗi phong cách mang đến một trải nghiệm riêng biệt, phù hợp với từng cá tính và nhu cầu sử dụng.

Hãy cùng Saga Việt Nam khám phá sự khác nhau giữa Open Heart, Semi-Skeleton, Full Skeleton và Tourbillon ngay sau đây.

1. Open Heart

Đặc điểm nổi bật:

• Chỉ lộ một phần nhỏ bộ máy (thường là bánh xe cân bằng) qua “cửa sổ” nhỏ trên mặt số
• Giữ nguyên chức năng hiển thị thời gian rõ ràng, dễ đọc
• Mức giá dễ tiếp cận: 500-1.500$ (~13 – 39 triệu đồng)
• Phù hợp sử dụng hàng ngày, không quá kén trang phục

Trải nghiệm thực tế: Khi đeo Open Heart, bạn vẫn có cảm giác của một chiếc đồng hồ truyền thống, nhưng với điểm nhấn thú vị khi nhìn xuống cổ tay – nhịp đập đều đặn của bánh xe cân bằng nhắc nhở bạn về sự sống động bên trong chiếc đồng hồ.

Mẫu tiêu biểu: Saga 13702-TTRSVBN-3, Hamilton Jazzmaster Open Heart, Orient Bambino Open Heart

2. Semi-Skeleton

Đặc điểm nổi bật:

• Lộ khoảng 30-50% bộ máy với thiết kế “cửa sổ” lớn hơn hoặc mặt số được khoét rỗng một phần
• Kết hợp hài hòa giữa thẩm mỹ truyền thống và hiện đại
• Phổ biến ở phân khúc 1.000-3.000$ (~26 – 78 triệu đồng)
• Vẫn đảm bảo khả năng đọc giờ tốt

Ai nên chọn: Semi-Skeleton là lựa chọn tuyệt vời nếu bạn muốn một chiếc đồng hồ đủ ấn tượng trong các cuộc họp kinh doanh nhưng vẫn phù hợp để đeo hàng ngày. Đây là sự cân bằng hoàn hảo giữa chức năng và nghệ thuật.

Mẫu tiêu biểu: Saga Signature 13703-SVBDBK-3, Tissot Powermatic 80 Skeleton, Bulova Sutton

3. Skeleton

Đặc điểm nổi bật:

• Bộ máy lộ gần như hoàn toàn (80-100%), thường được chạm khắc tinh xảo
• Mặt số và nắp lưng thường làm từ chất liệu trong suốt (sapphire crystal)
• Công nghệ chế tác phức tạp, đòi hỏi kỹ năng thủ công cao
• Phân khúc giá từ 3.000-10.000$ trở lên (~78 – 260 triệu đồng)

Cảm nhận độc đáo: Đeo Full Skeleton trên cổ tay giống như sở hữu một kiệt tác nghệ thuật cơ khí thu nhỏ. Mỗi khi bạn nhìn xuống cổ tay, bạn sẽ thấy toàn bộ “trái tim” của chiếc đồng hồ đang hoạt động – từng bánh răng, từng cơ cấu chuyển động hài hòa.

Nhược điểm cần lưu ý: Với thiết kế phức tạp, việc đọc giờ có thể khó khăn hơn trong điều kiện ánh sáng yếu hoặc khi bạn vội vàng.

Mẫu tiêu biểu: Doxa GrandeMetre D154RWH, Oris Artelier Skeleton, Tag Heuer Carrera Calibre Heuer 02

4. Tourbillon

Đặc điểm nổi bật:

• Tích hợp cơ cấu tourbillon – “lồng xoay” tinh xảo giúp chống lại tác động của trọng lực
• Độ phức tạp kỹ thuật cao nhất trong các dạng Skeleton
• Thường được sản xuất thủ công với số lượng hạn chế
• Phân khúc giá từ 20.000$ (~520 triệu đồng) đến hàng triệu đô

Giá trị đầu tư: Đồng hồ tourbillon không chỉ là công cụ đo thời gian mà còn là tài sản có giá trị bảo tồn và tăng trưởng theo thời gian. Nhiều nhà sưu tập coi chúng như những khoản đầu tư di sản để truyền lại cho thế hệ sau.

Mẫu tiêu biểu: Patek Philippe Tourbillon, Breguet Classique Complications, Hublot Classic Fusion Tourbillon

Bạn nên chọn dạng Skeleton nào?

Lựa chọn dạng Skeleton phù hợp phụ thuộc vào nhiều yếu tố cá nhân. Dưới đây là hướng dẫn nhanh để bạn xác định đâu là thiết kế phù hợp với mình:

• Chọn Open Heart nếu: Bạn mới bắt đầu khám phá thế giới đồng hồ Skeleton, muốn một mẫu dễ đeo hàng ngày với ngân sách hợp lý
• Chọn Semi-Skeleton nếu: Bạn muốn sự cân bằng giữa thẩm mỹ và chức năng, cần một chiếc đồng hồ linh hoạt cho cả môi trường công sở và các dịp đặc biệt
• Chọn Full Skeleton nếu: Bạn đánh giá cao nghệ thuật cơ khí, muốn chiêm ngưỡng trọn vẹn vẻ đẹp của bộ máy, và sẵn sàng đầu tư cho một kiệt tác trên cổ tay
• Chọn Tourbillon nếu: Bạn là nhà sưu tầm đẳng cấp, tìm kiếm đỉnh cao kỹ thuật chế tác đồng hồ, và coi đồng hồ như một khoản đầu tư giá trị

“Lựa chọn một chiếc đồng hồ Skeleton không chỉ là việc chọn một công cụ đo thời gian, mà là chọn một tác phẩm nghệ thuật phản ánh cá tính và phong cách sống của bạn.” – Aurel Bacs, chuyên gia đồng hồ tại Phillips Auction House chia sẻ.

Kỹ thuật chế tác đồng hồ lộ cơ

Chế tác một chiếc Skeleton là một hành trình đòi hỏi kỹ thuật thượng thừa, sự kiên nhẫn và đôi khi là cả trái tim của nghệ nhân. Dưới đây là ba khâu quan trọng trong quá trình chế tác:

1. Chạm khắc (Skeletonization)

Chạm khắc là bước cốt lõi, nơi nghệ nhân loại bỏ kim loại thừa trên cầu nối, đĩa và các bộ phận khác để tạo ra khung xương tối giản.

Cartier mô tả Skeletonization như một quá trình đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối, nơi mỗi chi tiết là sự kết hợp giữa nghệ thuật và kỹ thuật. Quá trình này bắt đầu bằng thiết kế 3D trên máy tính, nhưng phần lớn công việc vẫn được thực hiện thủ công.

Breguet Classique Tourbillon Extra-Plat Squelette 5395, với hoa văn Guilloché trên cầu nối, mất hàng trăm giờ để hoàn thiện. Roger Dubuis, ví dụ, thiết kế bộ máy Skeleton từ đầu, đảm bảo mỗi chi tiết đều tối ưu cho tính thẩm mỹ và hiệu suất.

2. Đánh bóng

Sau chạm khắc, đánh bóng các bộ phận bằng phương pháp thủ công để đạt độ mịn hoàn hảo, giảm ma sát và tăng tính thẩm mỹ. Audemars Piguet sử dụng kỹ thuật mài satin và đánh bóng gương (mirror-polishing) trên Royal Oak Openworked, tạo hiệu ứng ánh sáng lung linh.

Theo RGM Watches, đánh bóng thủ công không chỉ tăng tính thẩm mỹ mà còn giảm ma sát, kéo dài tuổi thọ bộ máy. Vacheron Constantin áp dụng tiêu chuẩn Poinçon de Genève (*), yêu cầu mỗi chi tiết phải được hoàn thiện thủ công với độ chính xác gần như hoàn hảo, từ cạnh vát (anglage) đến bề mặt đánh bóng.

(*) Geneva Seal, còn gọi là Poinçon de Genève (tiếng Pháp) hay Genfer Siegel (tiếng Đức), là chứng nhận dành cho đồng hồ Thụy Sỹ, nhằm xác nhận rằng sản phẩm đã vượt qua bài đánh giá nghiêm ngặt về chất lượng, chủ yếu về công đoạn hoàn thiện và trang trí.

3. Xử lý vật liệu

Skeleton thường sử dụng vật liệu cao cấp như vàng 18K, titan, sapphire, hoặc gốm. Hublot tiên phong với vỏ sapphire màu, như trong Big Bang Tourbillon Automatic Orange Sapphire, mang lại độ trong suốt tuyệt đối.

Theo Hublot, chế tác sapphire đòi hỏi công nghệ cắt laser và mài CNC chính xác đến từng micromet, tạo ra những cỗ máy gần như bất tử.

Norqain sử dụng NORTEQ – một loại carbon composite siêu nhẹ – để chế tác vỏ, giúp đồng hồ Skeleton nhẹ chỉ 78 gram mà vẫn bền bỉ. Sự kết hợp giữa công nghệ hiện đại và kỹ thuật thủ công là yếu tố giúp Skeleton đạt đến đỉnh cao.

4 đặc trưng giúp đồng hồ Skeleton trở thành biểu tượng đẳng cấp

Vì sao Skeleton lại khiến người ta “phát cuồng” đến vậy? Dưới đây là 4 lý do mà Saga Việt Nam tin sẽ thuyết phục bạn:

1. Thiết kế lộ cơ bắt mắt

Vẻ đẹp của Skeleton nằm ở khả năng phô diễn từng chuyển động cơ khí, từ bánh răng quay nhịp nhàng đến lò xo dao động.

Teddy Baldassarre từng mô tả Skeleton như một “buổi trình diễn cơ khí” trên cổ tay, nơi mỗi chi tiết đều kể một câu chuyện.

Zenith Defy Skyline Skeleton, với họa tiết ngôi sao trên mặt số, tạo hiệu ứng như một bầu trời đêm, khiến bạn khó rời mắt. Thiết kế này không chỉ thu hút về mặt thẩm mỹ mà còn khơi gợi sự tò mò về cách một cỗ máy phức tạp vận hành, biến mỗi lần xem giờ thành một trải nghiệm nghệ thuật.

2. Thể hiện tay nghề thủ công đỉnh cao

Chế tác đồng hồ Skeleton là một quy trình phức tạp đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối. Quy trình bắt đầu với việc thiết kế cấu trúc bộ máy, tính toán cẩn thận để xác định những phần có thể loại bỏ mà không ảnh hưởng đến hoạt động của đồng hồ.

“Để chế tác một bộ máy Skeleton chất lượng cao, nhà sản xuất phải hy sinh 30-40% độ bền cấu trúc và bù đắp bằng kỹ thuật chế tác tinh xảo hơn.” – Jean-Claude Biver, cựu CEO của TAG Heuer và Hublot.

Mỗi chiếc Skeleton là minh chứng cho sự tỉ mỉ của nghệ nhân. Vacheron Constantin tiết lộ rằng một bộ máy Skeleton như Overseas Perpetual Calendar Ultra-Thin cần hơn 1.200 giờ làm việc, với 276 chi tiết được lắp ráp thủ công bởi một nghệ nhân duy nhất.

Cartier nhấn mạnh rằng Skeleton không chỉ là kỹ thuật mà là nghệ thuật đòi hỏi sự tỉ mỉ và sáng tạo. Từ chạm khắc hoa văn đến đánh bóng từng chi tiết, Skeleton là kết tinh của hàng thế kỷ kinh nghiệm, là di sản sống động của ngành đồng hồ Thụy Sỹ.

3. Giá trị cao, là sự đầu tư lâu dài

Skeleton từ hãng như Patek Philippe hay Audemars Piguet không chỉ giữ giá mà thường tăng giá theo thời gian.

Một chiếc Audemars Piguet Royal Oak Openworked mới có giá khoảng 40.000 EUR (~1,1 tỷ đồng), nhưng phiên bản vàng hồng đã qua sử dụng có thể đạt 67.000 EUR (~1,9 tỷ đồng), và mẫu giới hạn với tourbillon lên tới 200.000 EUR (~5,8 tỷ đồng).

Culted nhận định Skeleton là “biểu tượng của địa vị kinh tế” trong văn hóa thời trang, được săn đón bởi nhiều nhà sưu tầm từ Lewis Hamilton đến John Mayer. Chúng không chỉ là món trang sức, mà là tài sản có giá trị bền vững, mang lại lợi ích cả về thẩm mỹ lẫn tài chính.

4. Khẳng định đẳng cấp và gu thẩm mỹ riêng biệt

Theo WatchBox, đồng hồ Skeleton là sự kết hợp hoàn hảo giữa kỹ thuật và thẩm mỹ, kể câu chuyện về tay nghề thủ công qua từng chi tiết lộ cơ.

Có thể kể đến như Cartier Santos Skeleton, với chữ số La Mã tích hợp vào bộ máy, là một tác phẩm điêu khắc, thể hiện gu thẩm mỹ tinh tế.

Trong văn hóa hip-hop, Skeleton xuất hiện trên cổ tay các ngôi sao như Jay-Z, trở thành biểu tượng của sự thành công và cá tính. Với Skeleton, bạn không chỉ đeo thời gian, mà là một câu chuyện về phong cách và đẳng cấp.

Bên cạnh những ưu điểm như vậy, đồng hồ Skeleton cũng tồn tại những hạn chế như:

• Độ bền: Bộ máy hỡ dễ bị tác động bởi bụi, độ ẩm theo thời gian.
• Khó đọc giờ: Mặt số phức tạp làm giảm tính thực dụng.
• Chi phí bảo dưỡng cao: Cấu trúc phức tạp nên đòi hỏi kỹ thuật viên chuyên môn cao.

Saga Semi Skeleton – Sở hữu đồng hồ đẳng cấp, chính hãng chỉ từ 12 triệu đồng

Nếu bạn đang tìm kiếm một chiếc đồng hồ Skeleton chất lượng với mức giá hợp lý, Saga Semi Skeleton là gợi ý hoàn hảo cho bạn.

Với mức giá từ 12 triệu đồng, Saga Việt Nam mang đến những mẫu đồng hồ chính hãng, chất lượng Thụy Sỹ, kết hợp thiết kế bán lộ cơ tinh tế. Chúng sử dụng thép không gỉ 316L, kính sapphire chống xước, bộ máy automatic bền bỉ, phù hợp cho cả người mới bắt đầu lẫn dân chơi đồng hồ.

Hai mẫu Saga nổi bật mà bạn nên cân nhắc:

• Saga Signature 13703-SVBDBK-3

Mẫu đồng hồ nam với thiết kế semi-skeleton sang trọng, nổi bật nhờ mặt số mang dấu ấn triết lý âm dương – biểu tượng cân bằng quen thuộc trong văn hóa Á Đông. Thiết kế này đặc biệt được lòng những quý ông yêu thích phong thủy và sự hài hòa trong từng chi tiết.

Cửa sổ lộ cơ tinh tế giúp người đeo chiêm ngưỡng chuyển động mượt mà của bộ máy, cùng chân kính lộ rõ một cách đầy nghệ thuật. Đồng hồ còn có khả năng kháng nước 5ATM, đáp ứng tốt nhu cầu sử dụng hằng ngày như đi mưa hay tắm rửa mà không lo ảnh hưởng đến chất lượng bên trong.

Ảnh sản phẩm Saga Signature 13703-SVBDBK-3

Thông số kỹ thuật:

• Saga Long Xing Da Da 13665-SVPEBK-3LH

Phiên bản giới hạn 999 chiếc toàn cầu, với mặt số lộ cơ bán phần và hình rồng vàng chạm khắc tinh xảo, tượng trưng cho quyền lực và phong thủy. Bộ máy Seiko NH70 nhập khẩu Nhật Bản, dây da cao cấp, giá khoảng 17 triệu đồng. Hộp đựng khắc rồng sang trọng là điểm cộng lớn.

Ảnh sản phẩm Saga Long Xing Da Da 13665-SVPEBK-3LH

Thông số kỹ thuật:

Saga cam kết bảo hành quốc tế 2 năm và bảo hành lỗi sản xuất 7 ngày: 1 đổi 1, giúp bạn an tâm lựa chọn chiếc đồng hồ cao cấp mà không phải bận tâm về rủi ro tài chính.

Sau khi cùng Saga Việt Nam khám phá từ A đến Z về Skeleton là gì, từ khái niệm cơ bản đến những bí mật ẩn sâu trong bộ máy lộ cơ, chắc chắn bạn đã phần nào hiểu lý do vì sao chiếc đồng hồ Skeleton lại có mức giá đắt đỏ đến vậy.

Hồng Liên
Duyệt bởi Ngọc Yến