Hacking Stop là gì? Bí mật chức năng trên đồng hồ cơ cao cấp

Nếu bạn từng nghe đến cụm từ “hacking stop” hay “hacking second” khi tìm hiểu về đồng hồ cơ, nhưng chưa rõ hacking stop là gì thì Saga Việt Nam sẽ giúp bạn hiểu cặn kẽ. Đây không chỉ là một thuật ngữ kỹ thuật, mà còn là một yếu tố đánh giá độ tinh xảo và chuyên nghiệp của một cỗ máy thời gian.

Chức năng Hacking Stop là gì? Dấu hiệu nhận biết đồng hồ có cơ chế Hacking Stop

Hacking Stop, còn gọi là Hacking Seconds hay Stop Seconds, là chức năng khiến kim giây ngừng hoạt động tạm thời trên đồng hồ cơ khi rút núm điều chỉnh giờ.

Khi kim giây dừng lại, người dùng có thể chỉnh giờ chính xác đến từng giây, thường để đồng bộ với nguồn thời gian chuẩn như đồng hồ nguyên tử, đồng hồ điện thoại hoặc hệ thống máy tính.

Thuật ngữ này ra đời vào khoảng đầu thế kỷ XX và dần phổ biến trên toàn thế giới.

Dấu hiệu nhận biết đồng hồ có cơ chế dừng kim giây: Rất đơn giản, nếu bạn kéo núm chỉnh giờ ra và thấy kim giây dừng hẳn thì đồng hồ của bạn có cơ chế hacking stop.

Hacking lever (cần gạt hacking) là một bộ phận cơ khí nhỏ trong bộ máy đồng hồ cơ, có nhiệm vụ dừng bánh xe cân bằng khi bạn kéo núm chỉnh giờ

Vậy sau khi đã hiểu cơ bản Hacking Stop là gì, Saga Việt Nam sẽ cung cấp thông tin sâu hơn về cơ chế hoạt động của tính năng đặc biệt này.

Cơ chế hoạt động của Hacking Second là gì trên đồng hồ cơ

Hiện nay, hacking stop được sử dụng rộng rãi và phổ biến ở cả đồng hồ nam và đồng hồ nữ hiện đại. Chúng vận hành theo hai nguyên lý sau:

• Nguyên lý thứ nhất – phổ biến hơn:

Khi bạn rút núm điều chỉnh, bánh răng điều chỉnh sẽ ăn khớp với bánh răng của con lắc (balance wheel) và làm nó dừng dao động. Khi con lắc ngừng dao động, bánh răng nối với kim giây cũng ngừng chuyển động, từ đó giúp kim giây dừng lại hoàn toàn.

• Nguyên lý thứ hai – ít phổ biến hơn:

Cách này gây áp lực trên núm điều chỉnh và làm tăng ma sát ở kim giờ. Khi kim giờ dừng lại, năng lượng không còn truyền đến con lắc và kim giây khiến toàn bộ bộ máy dừng hoạt động. Tuy nhiên, cơ chế này có thể làm sai lệch vị trí và ảnh hưởng đến cách vận hành của các chi tiết bên trong, do đó thường bị xem là gây hại cho bộ máy.

Chính vì có hai nguyên lý hoạt động khác nhau mà cơ chế hacking second vẫn còn gây nhiều tranh cãi. Một số người cho rằng chức năng này tuy tiện lợi nhưng có thể ảnh hưởng đến độ bền và độ chính xác lâu dài của bộ máy, đặc biệt nếu sử dụng quá thường xuyên hoặc nếu đồng hồ áp dụng cơ chế thứ hai.

Hai bộ máy ETA và Miyota có chức năng Hacking Stop và lên cót tay bằng tay

Ưu và nhược điểm của chức năng Hacking Stop

Chức năng Hacking Stop ra đời như một giải pháp giúp người dùng đồng hồ cơ chỉnh thời gian chính xác đến từng giây. Tuy nhiên, mặc dù mang lại nhiều giá trị thực tiễn, tính năng này cũng không tránh khỏi một vài hạn chế.

Phiên bản đồng hồ nam Saga Long Xing Da Da 13665-SVPEBK-3LH sử dụng bộ máy Caliber NH70A của Seiko Nhật Bản có tích hợp tính năng Hacking Seconds

1. 4 lợi ích nổi bật của đồng hồ có chức năng Hacking Second là gì?

• Điều chỉnh thời gian một cách chính xác đến từng giây

Nhờ Hacking Stop, bạn có thể dễ dàng dừng kim giây hoàn toàn khi kéo núm chỉnh giờ giúp đồng hồ điều chỉnh chính xác tới từng giây – điều mà các mẫu đồng hồ cơ truyền thống không thể làm được. Tính năng này giúp quá trình căn chỉnh thời gian trở nên nhanh, chính xác hơn bao giờ hết.

• Đồng bộ hóa hoàn hảo với nguồn thời gian chuẩn

Trong các lĩnh vực như quân sự, hàng hải hoặc thể thao chuyên nghiệp, việc đồng bộ thời gian giữa nhiều đồng hồ là rất quan trọng. Chức năng này cho phép người dùng căn chỉnh đồng hồ cá nhân chính xác với nguồn thời gian chuẩn.

• Khả năng kiểm soát độ chính xác

Khi bạn có thể chỉnh thời gian đến từng giây, bạn cũng sẽ dễ dàng hơn trong việc theo dõi sai số thực tế sau một ngày, một tuần hoặc một tháng sử dụng. Từ đó, bạn có thể đánh giá độ ổn định của bộ máy và quyết định thời điểm cần bảo dưỡng hay điều chỉnh lại đồng hồ.

• Dễ dàng kiểm tra “sức khỏe” bộ máy

Khi kim giây dừng và khởi động lại mượt mà, đó là dấu hiệu cho thấy bộ máy hoạt động tốt. Nếu thấy có hiện tượng giật, chậm hoặc không phản hồi, bạn sẽ biết đồng hồ cần được kiểm tra hoặc bảo dưỡng.

2. 2 hạn chế cần cân nhắc về Hacking Stop

• Cơ chế kỹ thuật phức tạp hơn:

Việc tích hợp chức năng Hacking Stop đòi hỏi thêm các bộ phận cơ khí như cần gạt hoặc phanh để dừng bánh xe cân bằng. Điều này làm tăng độ phức tạp trong thiết kế và sản xuất, có thể dẫn đến chi phí cao hơn và yêu cầu bảo dưỡng kỹ lưỡng hơn.

• Ảnh hưởng đến độ bền khi sử dụng thường xuyên:

Việc liên tục kéo núm chỉnh giờ và dừng kim giây có thể gây mài mòn hoặc hỏng hóc sớm các bộ phận liên quan, đặc biệt trên những mẫu đồng hồ không được thiết kế cho tần suất điều chỉnh cao.

Lịch sử phát triển của Hacking Stop: Từ đồng hồ quân sự đến đồng hồ xa xỉ

Chức năng hacking second xuất hiện lần đầu trong Chiến tranh Thế giới thứ nhất – khi đồng bộ thời gian giữa các đơn vị quân đội trở thành yếu tố sống còn. Việc có thể dừng kim giây khi chỉnh giờ giúp binh sĩ căn chỉnh đồng hồ chính xác tuyệt đối, từ đó đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng trong tấn công, di chuyển và liên lạc.

Các binh sĩ đồng bộ thời gian trước khi ra trận trong Thế chiến thứ nhất

Đến Chiến tranh Thế giới thứ hai, nhu cầu này tiếp tục gia tăng. Đặc biệt trong ngành hàng không quân sự, nơi các phi công phải tính toán thời gian bay, dẫn đường và tiếp cận mục tiêu với độ chính xác gần như tuyệt đối. Các mẫu đồng hồ do quân đội phát hành thời kỳ này hầu như đều tích hợp cơ chế Hacking Stop như một tiêu chuẩn thiết yếu.

Sau chiến tranh, công nghệ phục vụ quân đội bắt đầu được ứng dụng vào đồng hồ dân dụng. Các thương hiệu lớn nhanh chóng nhận ra tiềm năng của tính năng này không chỉ về mặt kỹ thuật, mà còn là giá trị biểu tượng cho sự chính xác, đáng tin cậy và đẳng cấp.

Ngày nay, Hacking Stop không chỉ xuất hiện ở đồng hồ công cụ mà còn có mặt trong nhiều dòng đồng hồ cơ xa xỉ từ Rolex, Omega cho đến Grand Seiko hay A. Lange & Söhne. Đây được xem là một dấu hiệu của sự hoàn thiện kỹ thuật, đồng thời khẳng định cam kết về độ chính xác trong từng chuyển động cơ khí.

Saga Việt Nam nhận thấy rằng, từ chiến trường khốc liệt đến cổ tay giới thượng lưu, Hacking Stop đã có một hành trình phát triển đầy ấn tượng. Điều này chứng minh rằng đôi khi, những cải tiến nhỏ lại làm nên khác biệt lớn cho cả ngành chế tác đồng hồ.

Giải đáp các thắc mắc liên quan về chức năng Hacking Stop

Dù đã xuất hiện từ thời Thế chiến thứ I, chức năng này vẫn thường gây ra nhiều thắc mắc cho người chơi đồng hồ, đặc biệt là với những ai mới tiếp cận đồng hồ cơ.

1. Hacking Second có trên đồng hồ máy Quartz không?

Có, nhưng không phổ biến như trên đồng hồ cơ.

Chức năng này chỉ kích hoạt khi bạn rút núm chỉnh giờ đến nấc cuối. Thường chỉ xuất hiện trên các dòng đồng hồ yêu cầu độ chính xác kỹ thuật cao hoặc dành cho người dùng chuyên biệt.

Một số mẫu Quartz cao cấp (như Grand Seiko, Citizen chuyên dụng) được trang bị tính năng Hacking Second, cho phép dừng kim giây hoàn toàn khi chỉnh giờ.

Mẫu Grand Seiko SBGX349 sử dụng bộ máy 9F61 – bộ máy Quartz đỉnh cao, nổi bật với độ chính xác +/- 10 giây mỗi năm được trang bị chức năng dừng kim giây

Tuy nhiên, tại Saga Việt Nam hay nhiều thương hiệu khác, đa phần đồng hồ Quartz phổ thông không có chức năng này, bởi:

• Độ chính xác vốn đã rất cao (sai số khoảng +/- 15 giây/tháng), nên việc chỉnh đến từng giây không thật sự cần thiết.
• Hacking Stop tiêu tốn pin – mỗi lần dừng kim giây, mạch điện vẫn hoạt động, khiến pin hao nhanh hơn.

Tóm lại: Đồng hồ Quartz có thể có Hacking Second. Tuy nhiên chỉ phổ biến trong phân khúc cao cấp hoặc các mẫu mang thiên hướng kỹ thuật.

2. Tranh cãi về chức năng Hacking Second trên đồng hồ

Dù được đánh giá cao, Hacking Stop vẫn vấp phải không ít tranh cãi trong giới chơi đồng hồ.

Ảnh hưởng đến bộ máy?

Một trong những tranh cãi lớn bắt nguồn từ Philippe Stern – cựu Chủ tịch thương hiệu Patek Philippe. Ông cho rằng việc dừng đột ngột bánh xe cân bằng có thể gây tổn hại đến chuyển động của bộ máy cơ học, từ đó ảnh hưởng đến độ bền và tuổi thọ của đồng hồ.

Ngược lại, Michael Friedberg – quản trị viên diễn đàn IWC (thương hiệu đồng hồ xa xỉ của Thụy Sỹ) lại khẳng định: “Hacking Second không phải là tính năng bắt buộc nhưng cũng không gây hại cho bộ máy nếu được sử dụng đúng cách. Có hay không có, vẫn tùy thuộc vào nhu cầu và sở thích cá nhân.”

Truyền thống và hiện đại

Một số người chơi đồng hồ theo trường phái cổ điển cho rằng: “Hacking Stop làm mất đi sự nguyên bản và tinh tế của đồng hồ cơ truyền thống.”

Với họ, việc căn chỉnh thủ công không chỉ là thao tác kỹ thuật mà còn là một trải nghiệm đầy tính nghệ thuật.

Có thực sự cần thiết?

Với người dùng phổ thông, chỉnh giờ chính xác đến từng giây không quá quan trọng. Vì vậy, Hacking Stop đôi khi bị xem là thừa thãi, đặc biệt trên mẫu không chuyên dụng.

Tuy nhiên, vì sao Hacking Second vẫn trở nên phổ biến?

Bất chấp tranh cãi, Hacking Second đang dần trở thành tính năng tiêu chuẩn trên nhiều mẫu đồng hồ cơ hiện đại – đặc biệt khi kết hợp cùng:

• Lên dây cót thủ công (Handwinding)
• Tự động lên dây (Automatic)

Bộ ba này tạo nên sự cân bằng giữa tiện ích và nghệ thuật cơ khí, giúp đồng hồ vừa dễ sử dụng vừa giữ giá trị truyền thống.

Các thương hiệu như ETA, Seiko (dòng máy 4Rxx) hay Orient (Cal. F6724) cũng đã nhanh chóng tham gia cuộc chơi, đưa Hacking Stop lên các mẫu máy tầm trung để đáp ứng thị hiếu người dùng hiện đại.

Hồng Liên